Boyun Fıtığı
Boyun Fıtığı Nedir ve Nasıl Meydana Gelir?
İnsan omurgası 33 kemikten oluşmaktadır ve bunların en hareketlisi bel ve boyun bölgesidir. Omurlar arasında yer alan diskler ise darbelere karşı koruyucu bir görev üstlenmektedir. Omurga, vücut dengesini sağlamak için hem sabit kalmalı hem de hareket etmelidir. Ayakta dururken, otururken ya da dışarıdan gelebilecek kuvvetlere karşı diskler bu kuvveti emer ve omurganın hem dengede durmasını hem de hareket etmesini sağlar. Yaşın ilerlemesi, ani hareketler, zorlamalar ve travmalar sonucu diskler görevini tam olarak yerine getiremez.
Disklerin yıpranması devam ettikçe zamanla kuvvetini yitirerek yırtılabilir ve sinirlerin bulunduğu bölgeye taşarak boyun fıtığının oluşmasına sebep olur.
Boyun Fıtığının Nedenleri Nelerdir?
Disklerin içerisindeki sıvı yaşın ilerlemesi, yıpranma, kontrolsüz hareketler ile zamanla azalabilir. Her yaş grubunda görülse de genellikle genç ve orta yaş grubunda daha sık karşılaşılmaktadır. Boyun fıtığına sebep olacak nedenler şöyle sıralanabilir:
- Baş ve boyun bölgesini zorlayacak hareketler yapmak
- Ani ve ters hareket yapmak
- Trafik kazası
- Çalışırken veya otururken uygunsuz pozisyonda durmak
- Boynu uzun süre sabit tutmak
- Boynu zorlayabilecek ağır yük taşımak
- Uygun olmayan spor hareketleri yapmak
- Yanlış noktalara uygulanan masaj
- Boyun çevresi kasların güçsüz bırakılması
Ayrıca, boynu uzun kişilerde fıtık oluşma riski daha fazladır. Klima ve rüzgar gibi etmenlere maruz kalmak, sigara kullanımı da boyun fıtığı riskini artıran faktörlerdendir.
Boyun Fıtığı Belirtileri Nelerdir?
Bel fıtığında olduğu gibi boyun fıtığında da en yaygın ve sık görülen belirti ağrıdır. Elbette her boyun ağrısı boyun fıtığı demek değildir. Ancak, fıtık kaynaklı gelişen ağrılar daha dirençli ve kendine özgü bazı özellikleri de bulunmaktadır.
- Ağrı boyun bölgesinden kol, sırt ya da boyundan baş bölgesine doğru tek taraflı yayılım gösterir.
- Boyun hareketleri ile ağrı şiddeti artabilir.
- Kol ve ellerde uyuşma, yanma ya da karıncalanma
- El ve kollarda his ya da kuvvet kaybı
- Kolda incelme
- Kulakta çınlama
- Nadiren fıtıklaşan disk omuriliğe baskı uygular ve bacaklarda güç kaybı yaşanır.
Boyun fıtığı şikayetlerinin birçoğu bazı sinir kökleri
Boyun Fıtığı Tanısı Nasıl Konulur?
Fiziki muayenede ağrının yeri, cinsi ve sinirlere etkisi tespit edilmeye çalışılır. MR, Tomografi ve röntgen gibi görüntüleme sistemleri ile kesin teşhis konulur.
Boyun Fıtığının Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Boyun fıtığında tedavi hastalığın şiddetine göre değişiklik göstermektedir.
Hafif derece fıtıklarda;
- Kısa süreli istirahat
- Ağrı kesici ilaç
- Boyun hareketleri sınırlandırılarak ağrının azaltılması
- Fizik tedavi
- Ağrı tedavileri önerilir.
Sinir basısına bağlı bulgular ile birlikte kuvvet kaybı görülen fıtıklarda ise cerrahi yöntem gereklidir. Modern teknoloji, güncel tedavi yaklaşımları ve tecrübeli doktor tarafından yapılan boyun fıtığı ameliyatları başarılı şekilde tedavi edilebilmektedir.
Boyun Fıtığı Ameliyatı Yöntemleri
Fıtığın konumu ve boyutu belirlendikten sonra tedaviye karar verilmektedir. Boyun fıtığı cerrahisinde açık ya da mikrocerrahi yöntem kullanılır.
Açık Yöntem İle Boyun Fıtığın Ameliyatı
Fıtık olan bölgenin büyük kesi ile açılması ve fıtıklı bölgeye ulaşılarak tedavi edilmesine dayanan klasik bir yöntemdir. Genel anestezi altında uygulanmaktadır ve hastanın iyileşme süreci diğer yöntemlere göre daha uzundur. Her cerrahi operasyonda olduğu gibi açık ameliyatın da bazı riskleri bulunmaktadır. Bu nedenle tecrübe cerrahlar tarafından uygulanması gerekir.
Açık Yöntemle Boyun Fıtığı Ameliyatının Riskleri Nelerdir?
- Kanama
- Enfeksiyon
- Yemek borusunun hasar görmesi
- Damarların hasar görmesi
Mikro Cerrahi Yöntemler İle Boyun Fıtığı Ameliyatı
Gelişen teknoloji ile mikro cerrahi yöntemler son dönemlerde sıklıkla tercih edilmekte olup hem doktor için hem de hasta için birçok avantaj sağlamaktadır. Açık cerrahiye göre daha güvenilir ve daha konforludur.
Mikro cerrahi yöntemler ile fıtık ameliyatında minimal kesiler sayesinde çeşitli görüntüleme tekniklerinden de destek alınarak fıtıklı bölgenin güvenli şekilde onarılması sağlanır. Mikro cerrahinin sağladığı avantajlar ise;
- Kanama ve enfeksiyon riski oldukça düşüktür.
- İşlem esnasında görüntüleme tekniklerinden faydalanılması yemek borusu ve damarların hasar görmesinin önüne geçer.
- İyileşme süresi kısa ve konforludur.
- Hasta genellikle ameliyatın ertesi günü hastaneden taburcu olabilmektedir.
- Ameliyattan kısa süre sonra hasta günlük aktivitelerini yerine getirebilmektedir.
Cerrahi Sonrası Dikkat Edilmesi Gereken Faktörler
Günümüz teknolojisi ile boyun fıtığı ameliyatı iyileşme oranı yükselmiş ve tekrar fıtık oluşma riski oldukça düşmüştür. Ameliyat sonrası hastanın dikkat etmesi gereken bazı unsurlar vardır:
- Evde de yatarak istirahat etmesi gerekir.
- Hastanede gösterilen şekilde yataktan kalkmalı ve yatağa yatılmalıdır.
- Ortopedik bir yastık kullanılmalıdır.
- Ameliyatın 2. haftasından sonra dik oturulabilir. Ancak, daha sert zeminler tercih edilmelidir.
- Tuvalet ihtiyacı klozette giderilmelidir.
- Günlük yürüyüşlere artırılarak devam edilmelidir.
- Sağlığa zararlı maddelerin kullanımı fıtık oluşuma zemin hazırlayan ve yaranın iyileşmesini geciktiren faktörlerdir. Bu nedenle ameliyat sonrası tüketilmemesi önerilir.
- Kilo almaktan kaçınılmalıdır.